Pijnstillerverslaving

Hulp nodig? RMHC Helpt jou

Herken jij je in een van deze klachten?

Doe de zelftest en krijg een indruk

Verslaafd aan pijnstillers?

Inhoud van deze pagina

Wist jij dat er in Nederland elke dag ruim een miljoen zware pijnstillers worden ingenomen? Dit blijkt uit zorgwekkende cijfers van Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Het is voor veel mensen heel gewoon om elke dag weer pijnstillende medicatie in te nemen, maar ook om verschillende soorten medicatie met elkaar te mengen. Mensen doen dit zonder te weten dat deze actie ook levensgevaarlijke gevolgen kan hebben. Dat niet alleen: het constant maar blijven slikken van pijnstillers heeft vaak tot gevolg dat mensen op den duur verslaafd raken. Zo is een verslaving aan bijvoorbeeld paracetamol, demerol, fentanyl, hydrocodon, morfine, tramadol of oxycodon snel ontstaan. Maar hoe raak je dan ook weer van deze verslaving af? Het is dan het beste om hier professionals voor in te schakelen. Deze geven je de begeleiding die nodig is om op een verantwoorde manier van de verslaving af te komen.

Welke pijnstillers zijn verslavend?

Er is een groot aantal verschillende soorten pijnstillers te krijgen. Sommige van deze pijnstillers haal je eenvoudig bij de drogist of supermarkt, maar er zijn ook pijnstillers die alleen op recept te krijgen zijn. Ze zijn onder te verdelen in meerdere verschillende categorieën. Zo hebben we het bijvoorbeeld over opioïden, sterke pijnstillers die wel het meest verslavend zijn. Daarnaast zijn er ook de zogeheten NSAID’s en hebben we als laatste categorie paracetamol en aanverwante pijnstillers. We lichten ze even voor je toe:

Paracetamol: de pijnstiller die je bij wijze van spreken overal op de hoek kan kopen. Een relatief veilige pijnstiller, maar deze kan wel voor hoofdpijn zorgen als je er te veel van gebruikt. Er ontstaat dan een vicieuze cirkel, aangezien je er nog meer van gaat gebruiken om dan weer van deze extra hoofdpijn af te komen. Op deze manier is een verslaving snel in de hand gewerkt.
Opioïden (opiaten): dit zijn pijnstillers die gerust in de categorie zware pijnstillers geplaatst mogen worden. We hebben het hier over onder andere codeïne, morfine, tramadol en oxycodon. Een verslaving aan deze pijnstillers is relatief snel ontstaan en ook niet zomaar verholpen. Hier is professionele hulp bij nodig.
NSAID’s (non-steroidal anti-inflammatory drugs): NSAID’s zijn ontstekingsremmers waar geen steroïden aan te pas komen. Ook deze pijnstillers, onder andere naproxen, diclofenac en ibuprofen, kunnen verslavend zijn.
Cannabinoïden: bij deze medicijnen, die gebruik maken van de pijnstillende werking van cannabis, is nog niet bekend hoe groot de kans op verslaving is als deze puur medicinaal worden gebruikt.

Wat houdt een pijnstillerverslaving precies in?

Een pijnstillerverslaving kan ontstaan zonder dat je hier erg in hebt. Je begint met het gebruiken van pijnstillers om van pijn af te komen. Als je merkt dat dit werkt, dan is het mogelijk dat je steeds sneller naar pijnstillers grijpt. Aangezien je lichaam hieraan begint te wennen, moet je er steeds meer van nemen om het gewenste effect te bereiken. Zo loop je het risico afhankelijk te worden van deze pijnstillers. Dit is zeker het geval bij de categorie opioïden, die een hoog verslavingsrisico met zich meebrengen. In de regel hangt het er hierbij ook vanaf hoe lang iemand pijnstillers voorgeschreven krijgt en voor welke soort pijn deze zijn bedoeld. Heeft iemand bijvoorbeeld zwaar letsel opgelopen en pijnstillers nodig om normaal te functioneren, dan is het moeilijk om hier weer mee te stoppen als het letsel eenmaal is verholpen. Men kan dan het idee krijgen dat de pijnstillers nodig blijven, aangezien de pijn anders terug kan komen. Een van de problemen die kunnen ontstaan bij een verslaving aan pijnstillers is alleen dat er bij langdurig gebruik een risico ontstaat dat er per ongeluk een overdosis wordt genomen. Complicaties als in coma raken en overlijden zijn daarbij niet uitgesloten. Bij opioïden is dit risico groter dan bij een verslaving aan paracetamol of NSAID’s.

Hoe kan je ook verslaafd raken aan paracetamol?

Op het eerste oog lijkt paracetamol een relatief onschuldige pijnstiller. Je kan het per slot van rekening zelfs in de supermarkt kopen, waar niet wordt gelet op hoeveel je hier meeneemt. Het valt dan ook onder de categorie lichte medicijnen, die normaal gesproken geen lichamelijke afhankelijkheid veroorzaken. Het probleem met paracetamol is alleen dat hier relatief snel een vicieuze cirkel bij kan ontstaan. Gebruik je dit middel namelijk langdurig, dan werkt het middel niet zo goed meer. Om dan nog hetzelfde effect te bereiken moet je een hogere dosis nemen. Dit heeft tot gevolg dat er medicatieafhankelijke hoofdpijn ontstaat. Deze hoofdpijn probeer je te verhelpen met paracetamol en zo kom je langzaam maar zeker in die gevreesde vicieuze cirkel terecht. De enige remedie is om per direct te stoppen met het gebruik van paracetamol.

NEEM SNEL CONTACT OP

En ontvang vandaag nog hulp!

Klik Hier

De risico’s van een verslaving aan pijnstillers

Bij langdurig dagelijks gebruik van paracetamol treedt vooral gewenning op, maar spreken we niet van een paracetamol verslaving. Na langdurig dagelijks gebruik neemt de werking af en heb je voor hetzelfde pijnstillende effect steeds meer paracetamol nodig. Daardoor kan op den duur een medicatieafhankelijke hoofdpijn ontstaan. De kans is groot dat je die hoofdpijn weer probeert te verhelpen met paracetamol, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat. In dat geval is het de enige optie om acuut te stoppen met het gebruik van paracetamol.

Stoornis in het gebruik van opioïden

Ongeacht of een pijnstiller is voorgeschreven door de huisarts of niet, brengt dit toch het risico op verslaving met zich mee. Maar liefst twaalf procent van alle mensen die met pijnstillers beginnen, heeft te maken met een stoornis in het gebruik hiervan. Om dit in perspectief te zetten: maar liefst tachtig procent van alle mensen die verslaafd zijn aan heroïne geeft aan dat ze hiermee ooit zijn begonnen nadat ze al een geschiedenis hadden met het misbruiken van pijnstillers. Veel van deze pijnstillende middelen bevatten namelijk werkzame stoffen die ook terug te vinden zijn in heroïne. De pijnstiller oxycodon is hier een goed voorbeeld van. Dit middel werkt niet alleen pijnstillend, maar kan daarnaast ook euforische gevoelens met zich meebrengen. Gebruik je een hogere dosis van dit middel, dan heeft het ook effect op het ademhalingscentrum dat zich in je brein bevindt. In ernstige gevallen heeft dit tot gevolg dat een gebruiker stopt met ademhalen, in coma raakt en zelfs overlijdt.

Een ander veel voorkomend probleem bij het misbruik van pijnstillers is het doorgeven hiervan aan familie of vrienden. Het is daarom voor huisartsen en specialisten belangrijk om nooit teveel van een bepaald middel voor te schrijven, aangezien er altijd de kans is dat wat overblijft van deze middelen wordt doorgegeven.

Verslavingen

Hoe werken pijnstillers?

In de basis werken pijnstillers allemaal hetzelfde. Ze binden zichzelf aan opioïde receptoren die zich in je hersenen bevinden. Daar zorgen ze voor verlichting van pijnklachten. Pijnstillers zijn te krijgen in verschillende sterktes en werken allemaal kortere of langere tijd. De ene pijnstiller biedt een hele dag verlichting van klachten, terwijl pijnstillers die je in de supermarkt of drogisterij haalt over het algemeen 4 tot 6 uur werken.

Welke middelen bieden het grootste gevaar op een verslaving?

Er zijn bij de pijnstillers meerdere middelen die een grotere kans op verslaving met zich meebrengen dan andere. We zetten ze even voor je onder elkaar.

Codeïne: dit middel behoort tot een categorie van de pijnstillers die opioïde analgetica genoemd wordt. Codeïne is een milde opioïde en is net als morfine en heroïne afkomstig van de papaverplant. Deze pijnstiller wordt mild genoemd, aangezien het slechts een derde van de kracht van morfine heeft. Het is een middel dat vaak wordt ingezet om diarree en hoest tegen te gaan.
Demerol: Demerol wordt vooral ingezet na operaties. Doordat dit middel een korte halfwaardetijd heeft (de tijd die nodig is om de hoeveelheid geneesmiddel in je bloed te halveren), is het bijzonder effectief om postoperatieve pijn te bestrijden. Het is zeven tot tien keer minder krachtig dan morfine.
Hydromorfon: in tegenstelling tot de hiervoor genoemde middelen is hydromorfon juist veel sterker dan morfine. Het effect is tot wel tien keer groter dan morfine. Hydromorfon wordt gebruikt als tweedelijnsbehandeling, wanneer de pijn dusdanig ernstig is dat morfine geen uitkomst meer biedt.
Fentanyl: met fentanyl gaan we nog een stapje verder. Dit middel heeft namelijk honderd keer de kracht van morfine. Het biedt onmiddellijke verlichting van pijn, waardoor je één tot twee uur geen last hebt van klachten. Het gevaar op een overdosis is bij dit middel echter wel een stuk groter dan bij andere middelen.
Hydrocodon: deze opioïde zorgt voor een pijnverlichting die ongeveer even sterk is als die van morfine. Het wordt vaak voorgeschreven in combinatie met paracetamol.
Methadon: mensen die last hebben van een opioïdverslaving krijgen dit middel voorgeschreven. Het is drie keer zo sterk als morfine, maar veroorzaakt geen euforische gevoelens. Dit is een van de pijnstillers die het meest worden voorgeschreven in Nederland.
Oxycodon: ook Oxycodon wordt veel voorgeschreven na operaties. Het is zo’n vijftig procent sterker dan morfine en werkt in de regel al na een minuut of vijftien.
Subutex: dit is een middel dat veel wordt gebruikt om chronische pijn tegen te gaan. Het is tot veertig keer sterker dan morfine, maar behandelt pijn zonder dat hier een euforisch gevoel bij ontstaat. Het is ook een middel dat wordt ingezet om mensen van een verslaving aan opioïden af te helpen.
Tramadol: Tramadol is een stuk minder sterk dan morfine, maar is nog steeds een middel dat bij misbruik verslaving tot gevolg kan hebben.

Welke symptomen zie je bij een verslaving aan pijnstillers?

Pijnstillers brengen het gevaar met zich mee dat je er verslaafd aan raakt. Het is zo fijn dat de pijn tijdelijk weg is, dat je dat gevoel wil behouden. Je kan hier zelfs een euforisch gevoel van krijgen. Ook ontstaan er wel andere effecten die de fabrikant niet voor ogen had bij de productie van het middel. Overmatig gebruik van pijnstillers heeft meerdere symptomen tot gevolg.

Het wordt moeilijker om op een natuurlijke manier nog een gevoel van plezier op te wekken in je hersenen;
Je wordt lichamelijk afhankelijk van de medicijnen, waardoor je last krijgt van fysieke ontwenningsverschijnselen als je het middel niet meer gebruikt;
Er wordt een tolerantie opgebouwd voor het middel, waardoor er steeds meer van nodig is;
Je krijgt een psychologische afhankelijkheid van het middel, waardoor je te maken krijgt met mentale problemen;
Het is mogelijk dat je steeds meer begint te hunkeren naar drugs, om hetzelfde euforische gevoel te ervaren;
Als je een middel te lang misbruikt is het mogelijk dat dit leidt tot ademhalingsfalen, hartaanvallen, problemen met de spijsvertering, gevoeligheid voor pijn en overdosering.

Ken jij iemand die pijnstillers misbruikt?

Wellicht ken jij iemand in je nabije omgeving die pijnstillers misbruikt en hier niet meer zonder kan. Je merkt dit onder andere doordat ze lijden aan ontwenningsverschijnselen als ze de pijnstillers niet meer gebruiken. Dit is niet alleen maar moeilijk voor de gebruikers zelf, maar ook voor hun naasten. Het gevoel dat medicatie belangrijker is dan familie of vrienden wordt steeds sterker, wat kan leiden tot vervreemding. Daarbij kenmerkt de verslaving zich door een gebrek aan productiviteit, maar ook door stelen of liegen. Alles om ervoor te zorgen dat men de pijnstiller kan blijven gebruiken. Als jij het gevoel hebt dat een naaste zichzelf niet meer in de hand heeft en geholpen moet worden, dan raden wij je aan om hier contact over op te nemen met ervaren professionals.

Hoe kan een verslaving aan pijnstillers behandeld worden?

Bij een serieuze verslaving is het belangrijk dat de betreffende persoon hier zo snel mogelijk vanaf wordt geholpen. Een professional helpt dan het proces van afkicken in gang te zetten. Hier wordt over het algemeen een van de volgende revalidatiemethodes voor ingezet:

Intramurale behandeling voor receptverslaving: de meest intensieve vorm van behandeling. De patiënt komt dan te wonen in een kliniek waar intensieve counseling en therapie worden aangeboden. Een detoxbehandeling kan ook nodig zijn. Dit gebeurt in een veilige omgeving, waar medische professionals aanwezig zijn om te zorgen voor de veiligheid van de patiënt;
Dagbehandelingen voor pijnstillerverslaving: deze vorm wordt vooral toegepast bij mensen die al met het voorgaande traject te maken hebben gehad, of bij mensen met slechts een lichte verslaving. Er wordt beperkte ondersteuning geboden, waarbij willekeurige drugstests niet uitgesloten zijn.
Nazorgprogramma’s: denk hierbij onder andere aan een programma voor gedragstherapie, geschikt voor nazorg en herstel op de lange termijn. Cliënten krijgen hierbij goede strategieën aangeboden waarmee ze met de verslaving om leren gaan. Hierbij wordt ook gekeken of er wellicht onderliggende psychische problemen zijn.

Is iemand in je omgeving verslaafd aan pijnstillers of ben je zelf verslaafd aan paracetamol of andere pijnmedicatie? Herstellen van een verslaving doe je niet alleen. Recovery Mental Healthcare biedt hulp en advies met een team van medische professionals op het gebied van verslavingszorg. Je kunt ons bereiken op nummer: 085 – 8200 900 of administratie@recoverymhc.nl.

Krijg hulp!

Bel ons

085-8200 900